Verdedigingswerken op het schiereiland

Caracasbaai---Werbata

Het meest zichtbare verdedigingswerk op het schiereiland is het prachtig behouden gebleven Fort Beekenburg. Ook aanwezig op het schiereiland, maar minder zichtbaar zijn de restanten van de Batterij Uitkijk, ook genoemd RuiterPost, die is gebouwd op de lokatie van de eerder aangelegde batterij Het Blokhuis. En, alleen nog herkenbaaar vanwege de naam Punta Caballero of Bastionspunt (zie kaartje van Werbata uit 1906 hiernaast), is de lokatie van de vroegere batterij De Tolcksburg, die was gebouwd om de ingang naar het Spaanse Water te beschermen, maar waarvan momenteel geen restanten meer zijn te vinden. Uit deze opsomming van verdedigingswerken op het schiereiland is duidelijk dat het schiereiland een strategische plaats heeft ingenomen in de verdediging van het eiland. Ook in de Tweede Wereldoorlog werd het schiereiland weer voorzien van een verdedigingswerk. Deze keer om de olievoorzieningen op het schiereiland veilig te stellen tegen eventuele aanvallen van de Duitsers.

Historische gegevens zijn afkomstig uit het boekwerk "De forten, verdedigingswerken en geschutstellingen van Curaçao en Bonaire" van Dr. J. Hartog.

 

De Ruiterpost of Uitkijk

RuitersUitkijk smallDeze batterij is in 1702 gebouwd ter verdediging van zowel de Caracasbaai als de ingang van het Spaanse Water. Het was een batterij, die feitelijk alleen bestond uit een in een stompe hoek gebouwde borstwering met origineel 4 kanonnen. De achterzijde van het fort was open. Dat laatste werd dit verdedigingswerk uiteindelijk fataal, want, toen de Engelsen in 1805 het eiland aanvielen, gingen ze in Fuikbaai aan land en benaderden deze batterij van de achterzijde. Er bleef toen niet veel meer over dan het onklaar maken van het op dat moment nog enige kanon en de benen nemen.

In de tweede wereldoorlog is op deze lokatie ook een verdedigingswerk aangelegd door de hier gelegerde Nederlandse Militairen; de restanten van de drie kanonstellingen zijn nog duidelijk te zien, evenals een richttafel.

De restanten van dit fort en de latere kanonstellingen zijn nog goed te zien naast het Quarantainegebouw.

  • Monumento_Habri_Caracasbaai_20120527_018De Richttafel op de Ruiters Uitkijk
  • Monumento_Habri_Caracasbaai_20120527_019Nogmaals de richttafel
  • Monumento_Habri_Caracasbaai_20120527_020De trap naar de open ruimte voor het Quarantainegebouw
  • Monumento_Habri_Caracasbaai_20120527_021De Uitkijk, deel van de borstwering
  • Monumento_Habri_Caracasbaai_20120527_022De Uitkijk met op de achtergrond het Quarantainegebouw

 

Meer informatie over deze batterij en foto's zijn te vinden in een verslag van een eerder gemaakte speurtocht naar Fort Collenburg en De Ruiters Uitkijk (link opent in nieuw window).

Fort Beekenburg

Fort Beekenburg 20100526 047 smallNadat de hierboven genoemde batterij De Uitkijk gereed was, begon Nicolaas van Beek in 1703 aan de bouw van een nagenoeg onneembare vestiging, het naar hem genoemde Fort Beekenburg. Door geldgebrek heeft de bouw lange tijd geduurd. Pas na 1750 werd de bouw voltooid. Het fort bestaat uit een toren, waarop kanonnen waren geplaatst en daarvoor nog een bastion ook voorzien van kanonnen. De toren was alleen bereikbaar via het Bastion. Nu is de toren te bereiken via een recent gerestaureerde trap, maar oorspronkelijk was deze trap er niet en kon de toren alleen bereikt worden via een ladder, die ingetrokken kon worden.

Het fort is nog in goede staat, al is er niet zo lang geleden een poging gedaan om een van de kanonnen te stelen, waarbij het fort is beschadigd, en is het recent een aantal malen door vandalen met graffiti beklad. Een situatie, die zich weer kan herhalen als er geen toezicht wordt ingesteld op het schiereiland. Positieve ontwikkelingen zijn dat de graffiti weer zijn verwijderd, dat recent een aantal restauraties hebben plaatsgevonden en dat 4 kanonnen zijn teruggeplaatst op het fortbastion.

Ter gelegenheid van Monumento Habri is het fort toegankelijker gemaakt door een deel van de plantengroei te verwijderen. Zo is nu eenvoudig het oude toilet tussen het fort en de Caracasbaai te bezoeken. Dit was feitelijk alleen een overkapping over het ravijn, waarbij alles rechtstreeks in het ravijn werd geloosd. Alleen een deel van de houten balken over het ravijn is nog over van dit toilet.
Niet ver daar vandaan, tussen de forttoren en het bastion, zijn nu ook de restanten van het toiletgebouw van de soldaten in de tweede Wereldoorlog vrijgemaakt. Hiervan is alleen de fundering over en de vloer. In het ravijn liggen delen van enkele toiletpotten en een gietijzeren waterreservoir van een van de toiletten.

  • Monumento_Habri_Caracasbaai_20120527_024Het Kasteel - de centrale toren van het fort Beekenburg
  • Monumento_Habri_Caracasbaai_20120527_028Het Bastion met daarop de 4 geplaatste kanonnen
  • Monumento_Habri_Caracasbaai_20120527_029De vloer en fundering van het WW2-toiletgebouw
  • Monumento_Habri_Caracasbaai_20120527_030Douchebak of iets anders uit WW2
  • Monumento_Habri_Caracasbaai_20120527_031Achter Frances de balken van het originele toilet over het ravijn
  • Monumento_Habri_Caracasbaai_20120527_032De forttoren met daarvoor de fortmuur
  • Monumento_Habri_Caracasbaai_20120527_033De fortmuur met schietgaten voor musketten
  • Monumento_Habri_Caracasbaai_20120527_039Het Bastion met wachtershuisje
  • Monumento_Habri_Caracasbaai_20120527_040Nogmaals het Bastion met wachtershuisje

 

Rechts van het pad naar het fort is een pad door de mondi gemaakt naar de ruïne van het waterbakgebouw. Dat gebouw diende als opslag van water voor het fort en het op het fortterrein aanwezige hospitaal. Van het waterbakgebouw staan de muren nog overeind, maar het dak is ingestort. Van het hospitaal is nagenoeg niets terug te vinden. Wel is veel bouwafval gevonden in een ravijn achter het fort. Mogelijk dat dit restanten zijn van het oude hospitaal.

  • Monumento_Habri_Caracasbaai_20120527_035
  • Monumento_Habri_Caracasbaai_20120527_036
  • Monumento_Habri_Caracasbaai_20120527_037

Hieronder staan links naar eerder gemaakte verslagen of fotorapportage op en rondom dit Fort: