Op 27 mei 2012 heeft Pro Momumento een Monumento Habri (Open Momenumenten Dag) georganiseerd op het schiereiland Caracasbaai. Een gebied van nog ongeschonden natuur met een aantal historische monumenten. Dus zeker een speciale dag waard. Deze dag was bijzonder goed georganiseerd met behulp van veel vrijwilligers. Ook werd een boekje uitgegeven met daarin veel informatie over dit gebied en de bezienswaardigheden daarin. Deze publicatie getiteld 'Monumento Habrí 2012 Caracasbaai' is uitgegeven door de Fundashon Pro Monumento en is daar waarschijnlijk ook nog wel te koop. Vanwege het belang van dit gebied als natuur- en recreatiegebied voor de volgebouwde omgeving en vanwege de historische monumenten erin maakt Pro Monumento samen met een aantal andere groepen zich sterk om dit gebied de status van Nationaal Park te geven.
Uiteraard heb ik zelf ook weer de gelegenheid aangegrepen om dit gebied te bezoeken. Naar aanleiding daarvan en mede gebaseerd op eerdere speurtochten, die ik alleen of samen met de werkgroep Archeologie van NAAM in dit gebied heb gemaakt, beschrijf ik in het navolgende een aantal aspecten van dit gebied.
Ontstaan van de Caracasbaai
In tegenstelling tot de overige baaien van het eiland is de Caracasbaai ontstaan als gevolg van een catastrofale aardverschuiving. Hier is onderzoek naar gedaan door P.H. Buisonje en J.I.S. Zonneveld. Zij hebben hun bevindingen neergelegd in een rapport "Caracasbaai: a submarine slide of a huge coastal fragment in Curaçao", waaruit onderstaande samenvatting is gehaald. Het volledige Engelstalige rapport is (was) te lezen op de website van Het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde.
Tijdens vroeger geologisch veldwerk op Curasao werden aanwijzingen gevonden die erop duidden dat de Caracasbaai - een baai met een open front naar zee van ongeveer 1 km breedte en een maximale diepte van ongeveer 250 m - , gesitueerd aan de zuidwest zijde van het eiland, ontstaan is doordat een groot deel van het kalksteen-kustgebergte hier onderzees is afgegleden.
De aanwijzingen berustten grotendeels op geologische en geomorfologische gegevens uit de directe omgeving van de Caracasbaai. Zij toonden aan dat in subrecente tijd een kustgedeelte van ongeveer één vierkante kilometer oppervlak, met een topvlak dat minstens 45 m boven zee lag en een basisvak dat bij de oorspronkelijke kust ongeveer 250 m beneden zeeniveau moet hebben gelegen, in zuidzuidwestelijke richting moet zijn verdwenen en zijn afgegleden van de vrij steile onderzeese helling die het eiland scheidt van de diepzeetrog in het zuidwesten.
In 1970 werden de waarnemingen die op het eiland gedaan waren volledig bevestigd door echoloding-profielen en diepzee-bemonstering. Een enorm lidteken in de vorm van een geul met vrijwel vlakke bodem, 1000 m breed en ongeveer 150 m diep uitgeschaafd uit de zeebodem, bleek over een afstand van verscheidene kilometers lengte, direct zeewaarts van de Caracasbaai aanwezig te zijn.
Op een afstand van ongeveer 5 km uit de kust, bij een diepte van ongeveer 800 m, verandert de richting van de geul geleidelijk naar meer zuidzuidoostelijk en zet zich verder voort als een V-vormig dal. Er zijn aanwijzingen dat tot een diepte van 800 m het blok zich als een samenhangend geheel gedroeg en beneden deze diepte in kleinere stukken is gebroken. Het volume van het kalksteenblok dat uit de kustlijn van Curasao verdween wordt geschat op 150 millioen m3 en het volume aan niet-verkitte globigerinaslikken dat door het afglijdende blok in beweging werd gezet, bedroeg in de orde van 700 millioen m3. De afglijding was van een plotseling karakter en de effecten ervan op het eiland moeten van catastrophale omvang zijn geweest.
In deze samenvatting wordt gesproken over 'subrecente tijd' als aanduiding wanneer deze catastrofale gebeurtenis plaatsgevonden heeft. Inmiddels is er overeenstemming onder de deskundigen dat dit tussen 4000 en 7000 jaren geleden is gebeurd. Op een geologische tijdschaal is dat inderdaad recent te noemen.
Hieronder enkele foto's van de opvallende rotsen aan de Oostkant van de Caracasbaai.
