De tweede duik met de submarine van Substation Curaçao op vrijdag 12 november 2010 werd "voor de deur" van het substation uitgevoerd. Daar ligt een zogenaamde downlijn als navigatiepunt voor de submarine tot 200 voet. Ten Westen daarvan ligt nog een tweede lijn naar het wrak van de Stella Maris op 450 voet. De aanwezigheid van die twee lijnen bood een uitstekende oefenmogelijkheid om een systematisch zoekpatroon tussen twee baselines uit te voeren. Door de bekende afstand te timen tussen de twee baselines ontstaat de mogelijkheid om met een vrij goede nauwkeurigheid de lokatie van een artefact binnen het zoekgebied vast te stellen door de tijd vanaf een van beide baselines te meten en de diepte te noteren.
Na de lunch troffen we elkaar weer om twee uur bij Substation Curaçao. De submarine lag nog aan de batterijlader, maar werd al snel weer in het water gelegd.
Deze keer ging ik mee in de submarine en François nam plaats in de volgboot. Dennis bood mij aan om voorin te gaan liggen, zodat ik foto's kon maken door de voorruit. Achterin kon hij dan de gegevens noteren, die Ray zou doorgeven op het moment dat hij "artefacten" zag en ik zou de objecten kunnen fotograferen. Door een aantal willekeurige voorwerpen tot artefact te promoveren zouden we zo goed mogelijk een praktijkrun simuleren.
Al snel zaten we op een diepte, die ik als duiker nog nooit had bereikt. Wat me bij het duiken met de submarine vooral opviel is dat alles door de sterk gekromde voorruit veel kleiner uitziet dan het in werkelijkheid is. Dat werd duidelijk toen we het eerste "artefact" vonden, een plastic drankfles. Ik kon me in eerste instantie niet voorstellen dat dit inderdaad een plastic fles was, zo klein leek hij. Ook heb je geen idee van de diepte of afstand tot het rif. Dat laatste wordt ook veroorzaakt door de gekromde ruit. Je bent verder van het object verwijderd dan je denkt en dat leidt natuurlijk ook tot het idee dat het kleiner is. De diepte wordt aangegeven op een display boven ons hoofd en het is goed om daar regelmatig naar te kijken, want ongemerkt kom je snel op grote diepte. Visueel is het helder genoeg om alles te kunnen onderscheiden, maar de kleur verdwijnt al heel snel. Fotograferen met een flitser is geen haalbare kaart door de reflectie van de flitser in de voorruit. En op een gegeven moment wordt het te donker voor het maken van foto's, hoewel je visueel nog voldoende ziet. Zelfs met de hoogste gevoeligheid (1600 ASA) levert dat op grote diepte een belichtingstijd op van 1/10 seconde.
Onderweg naar beneden kwamen we als eerste een anker tegen. Door er met de submarine dicht naar toe te gaan, konden we de breedte van het anker schatten op 70 cm. De afstand tussen de binnenzijden van de slee van de submarine is 80 cm en dat is een goede referentie. Verder naar beneden kwamen we nog een tweede anker tegen, dat iets breder lijkt te zijn, maar als beide ankers afkomstig zijn van de Stella Maris zijn, zijn ze waarschijnlijk hetzelfde. Na nog een mast gezien te hebben bereikten we uiteindelijk het wrak van de Stella Maris. Dat is een schip van 90 meter lengte dat met opzet als duikobject is afgezonken, maar dat te ver naar beneden is doorgeschoven, waardoor het voor duikers niet bereikbaar is. Het ligt op 450 voet (135 meter). We zijn tot 410 voet gegaan en dan hang je midden voor het dek. Het schip ligt op de stuurboordzijde. Het ligt daar pas 20 jaren en het is niet erg begroeid. Wel groeien er veel Sea Whips op de bakboordzijde.
Het is een mooi wrak. Je krijgt een betere indruk van de grootte door even via de kleine raampjes in de toren van de submarine te kijken. Dat hebben we alledrie even gedaan. Die raampjes vertekenen aanzienlijk minder, waardoor je de grootte van het schip wel ziet.
Daarna maakten we de trip weer naar boven, waarbij in ondiep water vooral opviel dat er veel Coral Bleaching is in dit gebied.
Na afloop van de duik hebben we onder het genot van een drankje nog even nagepraat, waarbij François als teken van dank een tweetal boeken aanbood aan het team van Substation Curaçao. De kennismaking van de archeologen met de submarine is zeker geslaagd te noemen en er werd dan ook nog even stilgestaan bij wat geschikte plekken zouden zijn voor toekomstig onderzoek. De mogelijkheden zijn eindeloos als straks ook het begeleidings-/onderzoeksschip de Chapman beschikbaar is, waardoor de submarine eenvoudiger op andere lokaties is in te zetten.
-
John gaat de sub in; Michiel kijkt toe
John gaat de sub in; Michiel kijkt toe
-
Bijna beneden
Bijna beneden
-
Michiel, onze piloot, doet een veiligheidscheck
Michiel, onze piloot, doet een veiligheidscheck
-
Ray op de bank aan de linkerkant
Ray op de bank aan de linkerkant
-
Onderweg naar beneden komen we enkele sponzen tegen
Onderweg naar beneden komen we enkele sponzen tegen
-
Een eerste "artefact", een plastic fles
Een eerste "artefact", een plastic fles
-
Het eerste anker op de route naar de Stella Maris
Het eerste anker op de route naar de Stella Maris
-
Kop van het anker; ongeveer 70 cm breed
Kop van het anker; ongeveer 70 cm breed
-
Hetzelfde anker terwijl we verder naar beneden gaan
Hetzelfde anker terwijl we verder naar beneden gaan
-
Het tweede anker met daarnaast een ankerketting
Het tweede anker met daarnaast een ankerketting
-
De kop van dit anker, een deel zit in het zand
De kop van dit anker, een deel zit in het zand
-
Nog een "artefact", onbekend wat het is
Nog een "artefact", onbekend wat het is
-
Een mast; van de Stella Maris?
Een mast; van de Stella Maris?
-
Twee (anker) lieren op het dek van de Stella Maris; ruim 120m diep
Twee (anker) lieren op het dek van de Stella Maris; ruim 120m diep
-
De boeg van de Stella Maris van boven het dek gezien
De boeg van de Stella Maris van boven het dek gezien
-
Details op het dek
Details op het dek
-
Boven en beneden zijn twee bolders te zien op het voordek
Boven en beneden zijn twee bolders te zien op het voordek
-
De bakboordzijde met daarop een aantal bolders
De bakboordzijde met daarop een aantal bolders
-
Details op het dek
Details op het dek
-
Idem, iets verder naar voren
Idem, iets verder naar voren
-
Op de zijwand groeien talrijke Sea Whips
Op de zijwand groeien talrijke Sea Whips
-
Weer op weg naar boven zien we veel Coral Bleaching
Weer op weg naar boven zien we veel Coral Bleaching
-
Coral Bleaching rechts van de lijn, die ons naar de haveningang voert
Coral Bleaching rechts van de lijn, die ons naar de haveningang voert
-
Vlnr Ray, John, Michiel, François en Dennis na de duik op de submarine
Vlnr Ray, John, Michiel, François en Dennis na de duik op de submarine
-
Na afloop overhandigt François als dank een tweetal boeken aan de ploeg
Na afloop overhandigt François als dank een tweetal boeken aan de ploeg
-
-
-
Tot slot een groepsfoto met de archeologen en een deel van de Substation ploeg
Tot slot een groepsfoto met de archeologen en een deel van de Substation ploeg
-