Koenoekoe di sjon - Santa Martha

Op de Werbata kaart (1909) staat ten Zuiden van de Weg naar Westpunt door Soto een gebied met de naam Koenoekoe di Sjon. Volgens die kaart zou er een ruïne zijn in dat gebied. Op de recentere kaart van Kadaster (1993) heet dit gebied San Fernando; in plaats van een ruïne zijn er 4 grote gebouwen te zien. Meer dan voldoende reden om dit gebied aan een nader onderzoek te onderwerpen door de acheologische speurneuzen. We parkeerden onze auto's op donderdag 25 juli 2013 tegenover de dokterspraktijk van Dr Lucasius.

Het opperhoofd van de speurneuzen, François, had de voorgaande dag een bezoek gebracht aan deze dokter om te horen of hij meer wist van het achter zijn praktijk liggend gebied. Dr. Lucasius bleek al 25 jaren zijn praktijk te houden in dit gebouw; over San Fernando kon hij vertellen dat daar een opvangcentrum was voor licht criminele jongeren. Ten behoeve van die opvang waren 4 groepen gebouwen neergezet; die dienden als huisvesting voor deze jongeren. Maar toen de gelden waren opgedroogd en er ook geen alternatieve fondsen konden worden aangeboord, werden de gebouwen verlaten. Wat er met de organisatie is gebeurd en, nog belangrijker, met de jongeren, is mij niet bekend.
Over de ruïne kon de dokter niets vertellen.

We liepen over de weg naast de dokterspraktijk in de richting van San Fernando. Al snel vonden we de ingang van het terrein in de vorm van een verlaten wachtershuis. Daarvandaan hadden we zicht op een groot gebouw aan de recherkant, dat blijkbaar diende als de keuken, en een niet-afgebouwd gebouw links. Toen we dit laatste gebouw binnengingen werd al snel duidelijk dat dit ongepland was verlaten. We vonden ongebruikte rollen van (dure) isolatiedekens voor het dak. Deze zijn achtergelaten. Het gebouw is van een recentere datum dan de overige gebouwen, die we in dit gebied vonden; blijkbaar werd gedacht aan uitbreiding, maar zover is het nooit gekomen.

We doorkruisten het gebied via de oude asfaltwegen. Al snel bereikten we het eerste grote L-vormige gebouw met daarin de slaapruimte en ook toiletten en douches. De andere poot van de L werd waarschijnlijk gebruikt voor lesgeven en als ruimte, waar de vrije tijd werd doorgebracht. De beide poten van de L vormden de begrenzing van een grote binnenplaats. Aan de andere kant lag een vrijstaand gebouw dat feitelijk een overdekte patio vormde. Elk van de vier aangetroffen groepen gebouwen had een eigen naam, zoals we konden afleiden uit een kunstwerk op de buitenmuur van elk van de complexen. Blijkbaar waren de namen Warawara, Prikichi, Trupial en Bubi. Dit waren de vogels afgebeeld in de kunstwerken. In de onmiddellijke omgeving van elk van de gebouwen was een speeltuin en dit alles in een mooie natuur.
We vonden diverse putten in dit gebied. Al met al een gebied waarin het goed toeven was. Jammer dat een dergelijk project niet kon overleven.

Tussen het bezoek aan de tweede en derde gebouwencomplexen, gingen we op zoek naar de ruïne. Er lag een kleine heuvel in het gebied. Die beklommen we. Het kostte ons behoorlijk wat tijd voordat we vonden waar we voor gekomen waren. Eerst vonden we wat sporen van bebouwing in de vorm van een rechte rij diabaas stenen met daartussen wat losliggende stukjes pleisterwerk. Daarna vonden we grotere brokken cement gemengd met koraal. Uiteindelijk vond François wat we zochten. Een opstaande muur met twee hoeken. Een constructie zo degelijk dat die ons aan een fortmuur deed denken. Maar een fort is onwaarschijnlijk op deze heuvel. Na enige discussie kwamen we tot de conclusie dat dit mogelijk een magazina is geweest. Het kan zijn dat de buitenmuur extra versterkt is, omdat die vlak naast een helling lag.

Na deze mooie en relatief eenvoudige tocht gingen we naar het restaurant Trio Penotti om daar de verjaardag van Dirk te vieren.

Er kunnen geen rechten worden ontleend aan dit verslag.

• De kaart uit 1993 laat vier groepen gebouwen zien in San Fernando De kaart uit 1993 laat vier groepen gebouwen zien in San Fernando
• De Werbata kaart (1909) laat een gebied zien met de naam Koenoekoe di Sjon met daarin een ruïne De Werbata kaart (1909) laat een gebied zien met de naam Koenoekoe di Sjon met daarin een ruïne
• De doctors praktijk van Dr Lucasius, die ons vertelde over San Fernando De doctors praktijk van Dr Lucasius, die ons vertelde over San Fernando
• Het vroegere wachthuisje bij de ingang van San Fernando Het vroegere wachthuisje bij de ingang van San Fernando
• Het keukengebouw Het keukengebouw
• Dit gebouw is nooit afgemaakt Dit gebouw is nooit afgemaakt
• Mooie houten shutters laten de wind binnen en houden de zon buiten Mooie houten shutters laten de wind binnen en houden de zon buiten
• Eddy staat naast ongebruikte rollen met isolatiedekens voor het dak Eddy staat naast ongebruikte rollen met isolatiedekens voor het dak
• De natuur neemt het gebouw over De natuur neemt het gebouw over
• 
• De eerste woongroep, Warawara De eerste woongroep, Warawara
• Het kunstwerk op de buitenwand laat zien hoe de woongroep heet Het kunstwerk op de buitenwand laat zien hoe de woongroep heet
• Blijkbaar is er brand geweest Blijkbaar is er brand geweest
• Tralies om inbrekers buiten te houden of de bewoners binnen te houden? Fred staat buiten Tralies om inbrekers buiten te houden of de bewoners binnen te houden? Fred staat buiten
• Het natte gedeelte om je te wassen Het natte gedeelte om je te wassen
• Dit was waarschijnlijk de slaapzaal Dit was waarschijnlijk de slaapzaal
• Een grote palm in een parkachtig gebied naast het gebouw Een grote palm in een parkachtig gebied naast het gebouw
• Ook andere grote bomen groeien hier Ook andere grote bomen groeien hier
• Fred maakt een foto van de eerste put, die we vonden Fred maakt een foto van de eerste put, die we vonden
• Een grote put; er staat nog water in Een grote put; er staat nog water in
• Een vreemde boom met zeer kleurrijke zaadpeulen Een vreemde boom met zeer kleurrijke zaadpeulen
• De volgende woongroep heet blijkbaar Prikichi De volgende woongroep heet blijkbaar Prikichi
• François maakt een foto van het kunstwerk François maakt een foto van het kunstwerk
• Achtergebleven speelgoed en leesmateriaal Achtergebleven speelgoed en leesmateriaal
• De WC moet beslist worden schoongemaakt De WC moet beslist worden schoongemaakt
• "Trommelstok" heeft zaden, die naar drop smaken "Trommelstok" heeft zaden, die naar drop smaken
• Een vogelnest in een grote Bringamosa; blijkbaar zijn de vogels niet bang om gestoken te worden Een vogelnest in een grote Bringamosa; blijkbaar zijn de vogels niet bang om gestoken te worden
• Artefacten, een stuk pleisterwerk en een deel van een dakpan; lijken beide modern Artefacten, een stuk pleisterwerk en een deel van een dakpan; lijken beide modern
• Onze eerste hint, een rij stenen Onze eerste hint, een rij stenen
• Grote brokken cement met daarin koraal Grote brokken cement met daarin koraal
• Was dit een vloer? Was dit een vloer?
• Dit is wat we zochten; een hoek in een opstaande muur Dit is wat we zochten; een hoek in een opstaande muur
• Een fortachtige constructie Een fortachtige constructie
• De andere hoek De andere hoek
• Hier vinden we oudere artefacten Hier vinden we oudere artefacten
• Deel van de vloer Deel van de vloer
• Een erg stevig gebouwde muur Een erg stevig gebouwde muur
• Terug naar San Fernando, de Trupial woongroep Terug naar San Fernando, de Trupial woongroep
• Vleermuizen hebben dit gebouw overgenomen Vleermuizen hebben dit gebouw overgenomen
• Een rij douches Een rij douches
• Een tweede put Een tweede put
• Ook hier staat nog water in Ook hier staat nog water in
• Een bruggetje over de rooi Een bruggetje over de rooi
• Is dit kunst of is het functioneel? Is dit kunst of is het functioneel?
• 
• Water kelder of septic tank Water kelder of septic tank
• 
• De vierde woongroep, Bubi De vierde woongroep, Bubi
• Het lijkt erop dat iedereen in grote haast is vertrokken? Het lijkt erop dat iedereen in grote haast is vertrokken?
• We vonden documentatie, waaruit blijkt dat het nog operationeel was in 1995 We vonden documentatie, waaruit blijkt dat het nog operationeel was in 1995
• Een opsomming van dingen, die je nodig hebt om met een groep van deze jongeren te werken Een opsomming van dingen, die je nodig hebt om met een groep van deze jongeren te werken
• Wespen in de electriciteitskast Wespen in de electriciteitskast
• De ingang van het restaurant Trio Penotti De ingang van het restaurant Trio Penotti
• Onze tafel is gedekt Onze tafel is gedekt
•