Dichtbij de grens tussen het Christoffelpark en het aangrenzende gebied van Wacao liggen enkele grotten. Bij Cueba Bosá liggen drie grotten dichtbij elkaar; de eerste, de meest Westelijke, is goed toegankelijk voor het publiek; er loopt een pad naar toe. De tweede grot is afgesloten voor publiek, maar als werkgroep Archeologie kregen we speciale toestemming om ook deze grot te bezoeken; de derde grot is wel open voor publiek, maar slecht toegankelijk, omdat er geen pad naartoe loopt.
De archeologische speurneuzen verzamelden zich bij de ingang van het Christoffelpark om 8 uur 's morgens op donderdag 2 oktober 2014. Daarvandaan gingen we met twee auto's het park in naar de grotten. De route naar de grotten is goed aangegeven. Op een kleine afstand van de drie grotten van Cueba Bosá ligt ook nog een kleinere grot met daarin indianentekeningen.
Nadat we onze auto's hadden geparkeerd op de kleine parkeerplaats, volgden we de borden naar de eerste grot. Er loopt een pad naar de ingang van deze grot. Als je deze grot op eigen houtje wilt bezoeken, zorg dan voor een goede zaklamp. Zeker als je wat dieper de grot in wilt gaan. En dat is zeker de moeite waard. Er zijn mooie druipsteenformaties in deze grot, hoewel we de indruk hebben dat veel druipsteenformaties zijn verdwenen door het afgraven van de guano (vleermuizenpoep) in deze grotten. We konden op een aantal plaatsen duidelijk zien waar vroeger de vloer van de grot was. Door het afgraven van de guano verloren de druipsteenformaties hun steun aan de onderkant en braken daardoor af.
De eerste grot is de kleinste van de drie. De tweede grot is de grootste met een lengte van ongeveer 120 meter; bovendien heeft deze grot ook nog een zijtak. Deze grot is afgesloten voor het publiek om te voorkomen dat de vleermuizen worden gestoord en omdat de vleermuizenpoep niet gezond is voor de mens. Met speciale toestemming van Carmabi konden we deze grot wel betreden. Deze grot is zeer indrukwekkend. Op de meeste plaatsen kun je goed rechtop staan. De zijtak leidt naar een grote ruimte met de naam Witte Kamer. De reden voor deze naam is duidelijk zodra je in deze kamer stapt. De wand is mooi wit. Helaas kunnen de bezoekers een dergelijke mooie witte wand niet weerstaan en ze moeten zonodig een permanente herinnering aan hun aanwezigheid achterlaten. Dit varieert van de tekst "Bin Laden caves" tot een groot aantal namen van bezoekers van deze grot. Werkelijk een schande! Ook dat is een goede reden om deze grot niet langer open te stellen voor publiek.
Er zijn inderdaad veel vleermuizen in deze grot te vinden. Centraal in deze grot is een grote kamer met een hoog plafond. In dat plafond is er een opening, een venster. Voor ons een mooie plek om even te rusten en onze appeltjes te eten.
Na de rustpauze gingen we verder met het onderzoeken van deze grot in de richting van het verste punt. Ook daar is een klein venster naar buiten, waar zich veel vleermuizen hadden verzameld.
Ons volgende bezoek was aan de derde, de meest Oostelijke grot. Deze grot is ongeveer 110 meter lang. De ingang is gemakkelijk maar al snel moesten we letterlijk op onze buik kruipend onder het lage plafond door. Voorbij dat punt konden we weer staan. Deze grot heeft een aantal grote vensters, zodat een lamp niet echt nodig is. We gebruikten een alternatieve uitgang door een klein venster om de grot te verlaten.
Ons laatste bezoek was aan de grot met de indianentekeningen. Deze indianentekeningen worden afgeschermd van het publiek middels een hek, omdat ook hier de bezoekers het niet konden laten om hun naam tussen deze historische tekeningen te zetten.
Al met al een zeer interessante tocht. Niet dat we een grote afstand hebben afgelegd. We wandelden en kropen over een kleine afstand en dan ook nog voornamelijk in de schaduw. Maar het was prachtig om de binnenkant van deze grotten te zien. Geniet van de foto's!
Er kunnen geen rechten worden ontleend aan dit verslag
Het kaartje van de grotten is overgenomen uit het boek "De grotten van de Nederlandse Antillen" van P. Wagenaar Hummelinck.
Kaart van de drie grotten, die we bezocht hebben
Landhuis Savonet
Watergebouw van landhuis Savonet
Savonet going green
Prachtige trap naar landhuis Savonet
Onderweg naar de grotten, uitzicht op landhuis Savonet en de Christoffelberg
Ingang van de eerste grot
Grot 1
Binnenkant van de eerste grot, dicht bij de ingang
Een venster in het plafond van de grot
Mooie druipsteenformaties in deze grot
Zicht vanaf het einde van de grot naar de ingang
In grot 2; de grootste van de drie grotten; niet toegankelijk voor publiek
Dit beest overleefde de grot niet
Prachtige hoekjes in grot 2
Heremietkreeften verzamelen zich onder de plek waar water van het plafond druipt
In deze grot komen veel vleermuizen voor
en dit vreemde insect, een tailless whip scorpion
Hier is goed te zien hoe de guano (vleermuispoep) is afgegraven van de bodem van deze grot
Mooie kamvormige structuur gevormd door het druipende water
De witte kamer in de tweede grot
Hier is duidelijk te zien, waarom dit de witte kamer wordt genoemd
Vreemde druipsteenformatie; lijkt ondersteboven te hangen
Relatief nieuwe stalactieten
Veel vleermuizen in de diverse kamers van deze grot
Venster in de top van de tweede grot
Het is niet gemakkelijk om via dit venster de grot binnen te komen
Uilen laten de restanten van hun slachtoffers achter op de grond van de grot
Stalactieten zijn afgebroken waar de ondergrond is verwijderd
Einde van de tweede grot, waar de vleermuizen zich hebben verzameld rond een klein venster
Ziet er uit als een schilderij
Het licht van het venster geeft mooie kleurschakeringen op de wand
Ingang van de derde grot
Deze grot heeft veel vensters, waardoor een lamp niet nodig is
Indrukwekkende stalactieten
François rust even uit in het licht van het derde venster
Het achterste venster in deze grot is zo groot dat er een boom onder groeit
Stalactieten in de derde grot
Zicht op een ander venster in de derde grot
Dit hek dient ter bescherming van de indianentekeningen in een dichtbij gelegen grot
Indianentekeningen
Op donderdag 23 oktober 2014 ging een kleine groep van de archeologische speurneuzen terug naar Cueba Bosá; vorige keer bezochten we de binnenkant van deze drie grotten en zagen toen een aantal openingen (vensters) in het dak van de grotten. Een GPS werkt niet in een grot, dus we hadden geen exacte locaties van deze vensters. Alleen in de derde grot hadden we geprobeerd waypoints te nemen door de opening, maar de nauwkeurigheid van de GPS is minder als niet veel satellieten gezien kunnen worden. Dus het plan voor dit tweede bezoek was om de vensters te bezoeken bovenop de grotten.
We verzamelden weer op de parkeerplaats van het Christoffelpark om 8 uur 's morgens. Daarvandaan gingen we met één auto naar de grotten. Eerst waren we met 4 personen, Karel Aster, Eddy, Fred en ik, maar later sloot ook Gisette zich bij ons aan.
Eerst probeerden we betere waypoints te maken van de ingang van elk van de grotten. Eddy bleef op het niveau van de ingang en Karel, Fred en ik gingen bovenop de grotten (beter GPS-signaal). We stelden de ingang vast van elk van de grotten door Eddy te roepen; die ging dan bij de ingang staan en wij probeerden, zo dicht mogelijk als we bij de rand durfden te komen, tegenover hem te gaan staan. Daar namen Fred en ik een waypoint.
Nadat we zo het waypoint hadden genomen van de ingang van de eerste grot, gingen we eerst naar het enige venster van die grot. Tot onze verbazing vonden we op de grond een aantal delen van stalactieten. dat versterkte ons idee dat de vensters gebruikt zijn om de uitgegraven guano uit de grot te halen. Toen we ook nog boorgaten ontdekten in de wand van venster 1 was het duidelijk dat dit venster was gemaakt met explosieven.
Nadat we zo de ingangen en het eerste venster hadden bepaald, kwam ook Eddy naar boven. We begonnen onze zoektocht naar de overige vensters bij de derde grot. Die grot heeft 4 vensters.
Eerst gingen we naar het eerste venster; nadat we daar een waypoint hadden genomen, vervolgende we onze weg naar het tweede venster. De vorige keer hebben we door dit venster de grot verlaten. Deze keer gingen Karel, Eddy en Gisette door dit venster deze grot in, terwijl Fred en ik verder gingen met het in kaart brengen van de overige vensters van deze grot.
Fred en ik besloten vervolgens om van het verste venster van de derde grot naar het grote venster (venster 2) van de tweede grot te gaan. Dat bleek gemakkelijker gezegd dan gedaan. Grote velden van Infrou (schijfcactus) met daartussen ook nog Wabi en Palu di lele maakten de voortgang moeizaam. En, om het nog moeilijker te maken, ontdekten we ook nog enkele grote Bringamosa planten in dit gebied. Maar het lukte ons om bij dit grote venster te komen.
Dit venster heeft een structuur, die we ook bij de andere vensters zagen, maar dan op een grotere schaal. De opening aan de oppervlakte is vrij groot, maar als je daar naar binnen gaat, kom je eerst op een horizontaal terras, waarin zich het kleinere venster bevindt, dat toegang geeft tot de grot. Fred ging naar het terras en ik bleef boven.
Daarna gingen we eerst naar het kleinere eerste venster van die grot; dat bleek vrij dicht bij de grote opening van venster 2 te liggen. Nadat we ook daarvan foto's hadden gemaakt en een waypoint hadden genomen vervolgden we onze route naar de twee vensters verderop in deze grot. De weg daarnaartoe was zo mogelijk nog erger. Grote velden van Infrou; deze waren zodanig dicht dat we eerst een pad hierdoorheen vrij moesten maken om veilig door dit veld te komen. Maar zelfs dan liepen Fred en ik de nodige stekels in de huid op. Dat is het risico van wandelen in de mondi, zoals wij dat doen, maar het blijft vervelend.
Nadat we de laatste twee waypoints hadden genomen gingen we terug naar de derde grot en daar weer naar beneden naar de parkeerplaats, waar onze auto stond. Daar troffen we ook de overige leden van de groep. Fred en ik namen uiteindelijk onze appeltjespauze; die hadden we voortdurend uitgesteld om in zo kort mogelijke tijd onze zoektocht langs alle vensters af te ronden.
Op de weg terug naar de ingang van het park maakten we nog een omweg om naar Boca Grandi te gaan; dat is een indrukwekkende baai aan de Noordkant.
Terug aangekomen op de parkeerplaats van het Christoffelpark bood Karel ons een drankje aan; daarvoor gingen we naar Trio Pinotti en daarmee kwam er een einde aan een speciale speurtocht; niet erg interessant uit oogpunt van de natuur of archeologie, maar wel belangrijk om exact de posities van de vensters te bepalen en op basis van die informatie de plattegrond van deze grot te projecteren op de topografische kaarten van Werbata en Kadaster.
Kaart van de drie grotten met daarop de waypoints van alle vensters in deze grotten
Ingang van grot 1
Bovenop de grotten
Stalactieten bovenop de grotten; aanwijzing dat mogelijk de guano door de gaten in het dak werd opgehaald
Boorgaten in de zijkant van dit venster; dit venster is met explosieven gemaakt
Grot 3, venster 1
Gisette kwam later, maar bleek ons toch te kunnen vinden
Horizontaal venster in grot 3 (onderdeel van venster 2)
Karel, Eddy enzijn door dit venster de grot in gegaan
Twee kleine horizontale vensters (onderdeel van venster 2 in grot 3)
Binnenkant van het terras rondom venster 2 in grot 3
Overkant van het horizontale venster in grot 3 (onderdeel venster 2)
Grot 3 venster 3
Eddy en Karel zijn zichtbaar door venster 3
Grot 3, venster 4 met daarin een grote boom, die vanaf de bodem van de grot groeit
Bringamosa; we moesten oppassen waar we liepen
Hangende cactus; pas op met je hoofd
Fred gaat het grote venster in grot 2 binnen (venster 2)
Deze boom blijkt een handig steunpunt als je naar beneden gaat
Bijna op het terras rondom venster 2
Grot 2 venster 1
Grot 2, venster 3 aan het einde van deze grot
Weer als groep bij elkaar
Boca Grandi
Panorama van Boca Grandi en de Christoffelberg
